بسته بندی و نقش آن در صنایع غذایی
بسته بندی عبارت است از هنر و علم آماده سازی مواد غذایی برای انبار کردن و در نهایت فروش. بسته بندی باید تا حد امکان ساده و ارزان باشد ضمن اینکه اهداف اولیه بسته بندی یعنی خاصیت حفاظتی و جذابیت را نیز دارا باشد. با عنایت به این که مواد بسته بندی توسط ماشین های مختلف فرآیند می شوند بنابراین خواص دیگری نیز باید داشته باشند که عبارتند از: نرمش، قابلیت پذیرش چاپ، قابلیت استفاده در ماشین های لفاف، قابلیت دوخته شدن در حرارت، شکل پذیری به کمک باد یا خلا و یا فن آوریهای حرارتی. خواص مطلوب دیگری که به ویژه از دیدگاه صنایع غذایی مهم هستند عبارتند از: شفافیت، نفوذپذیری یا غیر نفوذپذیری محصول نسبت به بخار آب و گازهای دی اکسید کربن ، اكسيژن و نیتروژن.
نیازمندی ها و ویژگیهای مهم مواد و بسته بندی مواد غذایی را می توان به شرح ذیل دسته بندی کرد:
:: شفافیت و درخشش سطح آن برای رضایت و جلب نظر مصرف کننده
:: کنترل در انتقال سایر گاز ها
:: تحمل تغییرات درجه حرارت به هنگام نگهداری و استفاده
:: فقدان مواد سمی
:: ارزان بودن
:: مقاومت در مقابل ضربه
فن آوری های که می توانند برای بسته بندی مواد غذایی فرآیند شده مورد استفاده قرار گیرند عبارتند از:
– ورق های خوراکی عایق برای کند کردن انتقال رطوبت بین اجزا تشکیل دهنده یک ماده غذایی که دارای فعالیت آبی متفاوت هستند.
– گیرند های اکسیژن برای کند کردن اکسیداسیون چربی ها.
– گیرند های دی اکسید کربن.
– گیرند های بو های نامطبوع.
سایر انواع بسته بندی موثر غذایی عبارتند از:
– ورقه های حساس به میکروویو که برای افزایش سطح برخی از مواد غذایی مانند ورق های سیب زمینی ، انواع نان ها و ذرت باد کرده در محیط های گرم مورد اسفاده قرار می گیرند.
– نشانگرهای انجام فرآیند میکروویو.
– ورقه های منتشر کننده بخار.
– نشانگر های حرارت دیدگی بیش از حد مواد غذایی که شرایط نامناسب فرایند حرارتی را آشکار می سازند.
– ارزیابی کننده تغییرات زمان – درجه حرارت برای نشان دادن میزان کاهش قابلیت نگهداری مواد غذایی که در جریان توزیع آنها ممکن است اتفاق بیفتد.